ندا اظهری، مترجم: فناوری نانو از آن دست فناوری‌هایی است که در طیف گسترده‌ای از حوزه‌ها به صورت کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد اما به نظر می‌رسد به اندازه‌ای که تحقیق و توسعه در این حوزه انجام شده، در زمینه تولید و صنعتی‌سازی و ساخت مسکن مورد استفاده قرار نگرفته است. درست است که شرکت‌های مختلف و متعددی چه در دنیا و چه در داخل کشور در حوزه نانوفناوری فعالیت می‌کنند، اما آنچه از فناوری نانو در محصولات به کار رفته در مسکن‌سازی مشاهده می‌شود، تاکنون کل نیاز مسکن‌سازی را تامین نکرده است. اما نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که استفاده از فناوری نانو در ساخت مسکن می‌تواند باعث بهبود بهره‌وری و کیفیت سازه‌ها شود.
استفاده از فناوری نانو و تولید مواد و مصالح در مقیاس نانو خصوصیات و ویژگی‌های منحصربه فردی به مواد می‌دهد که باعث می‌شود ماندگاری و پایداری، استحکام، دوام و مقاومت آنها در برابر عوامل مختلف و موادشیمیایی افزایش ‌یابد. متخصصان علم نانو بر این باورند که بعد از ماشین‌های بخار و موتور و توسعه IT، فناوری نانو افق‌های تازه‌ای را به دنیای انسان‌ها باز کرده است. این فناوری قادر است مواد را تا اندازه‌ای کوچک کند که با بازسازی آنها بتوان مواد و فناوری‌های تازه‌ای را به دنیا عرضه کنند. کاربرد این فناوری در صنعت ساختمان‌سازی از چند جنبه مطرح می‌شود و علاوه‌بر صرفه‌جویی در مصرف انرژی و صرفه‌جویی اقتصادی، کیفیت محصولات را نیز تا حد بالایی افزایش می‌دهد. در ایران که یکی از پیشگام‌های عرصه فناوری نانو در دنیاست، سال‌هاست که شرکت‌های مختلف در عرصه تولید مصالح و مواد ساختمانی فعالیت می‌کنند که ورود این مصالح به صنعت ساختمان‌سازی می‌تواند انقلابی را در این عرصه ایجاد کند. درست است که گاه خبر استفاده مصالح نانویی را در برخی ساختمان‌ها می‌شنویم، اما تا استفاده انبوه از این مواد و مصالح در حوزه مسکن و ساختمان‌سازی، راه درازی در پیش داریم.
یکی از جدیدترین اقداماتی که در این حوزه صورت گرفته، عقد قرارداد بین یک شرکت دانش‌بنیان با اداره راه و شهرسازی استان البرز در چهاردهمین نمایشگاه فناوری نانو بود. این شرکت دانش‌بنیان که بتن‌های نانویی مقاوم را تولید کرده، با این قرارداد متعهد به ساخت خانه‌های نهضت ملی مسکن در استان البرز شده است. در این طرح، قرار است شهرک جدیدی در ماهدشت کرج به وسعت 70 هکتار به‌منظور احداث 466 واحد مسکونی ویلایی پیش‌ساخته در دو طبقه با سازه بتن‌های نانویی تاسیس شود. این بتن‌های نانویی مسلح شده و مقاومت بالایی دارند به‌طوری که قادرند در برابر زلزله‌های هشت ریشتری هم مقاومت بالایی داشته باشند. این نخستین باری است که به‌طور انبوه از سازه‌های نانویی در بحث ساختمان‌سازی در داخل کشور استفاده می‌شود که می‌تواند علاوه‌بر ایمنی بالایی که برای ساکنان ایجاد می‌کند، مقرون به صرفه‌تر از هر نظر باشد. بتن‌های نانویی ساخته‌شده در این شرکت که قرار است به‌طور انبوه در مسکن‌سازی به کار روند علاوه‌بر مقاومت بالایی که در برابر زلزله دارد، عایق حرارتی خوبی بوده و با توجه به طرح بهینه‌سازی مصرف سوخت در کشور بسیار می‌تواند در جلوگیری از هدررفت انرژی نقش داشته باشد. این بتن‌های همچنین عایق صوتی بوده و صداهای اضافی را به خود جذب می‌کند و به این ترتیب باعث کاهش انعکاس صدا بین بلوک‌های مجاور هم می‌شوند که در حفظ حریم خصوصی بسیار اهمیت دارد. این بتن‌های نانویی مقاوم در برابر آتش هم هستند و در آتش‌سوزی‌ها بدون اینکه بسوزند و فرو بریزند، قادرند حریق را تحمل کنند. این بتن‌ها قادرند شوک‌های حرارتی تا 1100 درجه سانتی گراد را تحمل کنند.

آنجلو سرامیکا